Pracujemy już od kilku lat metodą Teatru Forum: organizujemy cotygodniowe warsztaty teatralne, organizujemy warsztaty kilkudniowe, prowadzimy obecnie również projekt „Teatr Forum przeciwko przemocy w szkole„, w ramach którego pokazujemy spektakl „Nowa w szkole” w miejscowościach Małopolski.
Zapraszamy również do zapoznania się z naszą nową publikacją „Teatr Forum. Krótki przewodnik po metodzie” dostępną w dziale Publikacje.
Czym jest Teatr Forum?
Teatr Forum to metoda pracy teatralnej stworzona przez brazylijskiego twórcę Augusto Boala. Opierając się na ćwiczeniach teatralnych ma tworzyć płaszczyznę do refleksji nad naszym codziennym życiem.
Teatr Forum polega opiera się na prostym przełamaniu tradycyjnej konwencji teatralnej – zarówno na poziomie widza jak i aktora.
· Aktorzy (czyli wszyscy którzy tworzą spektakl niezależnie od doświadczenia scenicznego) tworzą etiudę teatralną zupełnie od podstaw, nie opierając się na żadnym wcześniej przygotowanym tekście, ale w procesie dzielenia się swoimi historiami oraz improwizacji aktorskich. Etiudy wykreowane przez aktorów dotyczą najczęściej sytuacji z codziennego życia, problemów z którymi spotykamy się na co dzień i nie wiemy jak je rozwiązać. Spektakle Teatru Forum odpowiadają na pytanie co nas irytuje, boli i wkurza w świecie jakim żyjemy. Są to spektakle na motywach autobiograficznych, a historia ukazywana na scenie zawsze musiała się zdarzyć najpierw w rzeczywistości komuś z aktorów.
· Widzowie uczestniczą w standardowym spektaklu bądź etiudzie teatralnej utrzymanej w konwencji realistycznej. Wydarzenie teatralne nie kończy się jednak wraz z zakończeniem spektaklu. Po krótkiej rozmowie z publicznością na temat tego co widzieli na scenie, realności przedstawionej sytuacji i częstości jej występowania spektakl odgrywany jest drugi raz. Tym razem jednak może on w dowolnym momencie zostać przerwany przez osobę z widowni, która ma pomysł w jaki sposób rozwiązać sytuację przedstawioną w etiudzie. Widz zaproszony zostaje na scenę, aby odegrać inne rozwiązanie, które ma pomóc rozwiązać problem na scenie. Takich interwencji scenicznych może być wiele wtedy też zaczyna się teatralna i społeczna debata. Temperatura na widowni rośnie wprost proporcjonalnie do tego jak ważny dla widzów jest podejmowany temat.
W rezultacie Teatr Forum to wciągnięcie widza poprzez aktorów w swojego rodzaju grę o określonych regułach, której przedmiotem jest zastanowienie się nad możliwością zmiany niekorzystnej sytuacji. Można powiedzieć, że Teatr Forum jest formą refleksji oraz zarządzania konfliktem. Bazuje on na metodach negocjacji integratywnych czyli takich, których celem jest dotarcie do rzeczywistych potrzeb a nie tylko pozycji prezentowanych przez strony konfliktu. Celem Teatru Forum jest znalezienie jednego, najlepszego rozwiązania ale spontaniczne, kreatywne wyszukiwanie alternatywnych możliwych rozwiązań, wypróbowywanie sytuacji społecznych oraz wzbudzenie dyskusji nad problemami społecznymi.
Dla kogo?
Teatr Forum przeznaczony jest dla każdego, kto chce spróbować niezależnie od wieku, kondycji fizycznej, doświadczenia teatralnego. To bardzo dobra metoda dla osób, które nigdy nie próbowały swoich sił na deskach teatralnych, nie wiedzą co to emisja głosu ani metoda Stanisławskiego. Twórca Teatru Forum Augusto Boal swoją podstawową książkę nazwał „Gry dla aktorów i nie-aktorów” podkreślając, że jest to metoda, którą mogą praktykować również „amatorzy”. Trzeba dodać, że osoby z większym doświadczeniem scenicznym zazwyczaj bardzo wysoko cenią tą metodę, jako że proponuje ona inne podejście niż klasyczne ćwiczenia teatralne oparte na tekście dramatycznym.
Teatr Forum świetnie nadaje się do pracy z grupami mniejszościowymi, grupami zagrożonymi marginalizacją społeczną, czy grupami dyskryminowanymi. Pozwala na dotarcie do konkretnych sytuacji problematycznych, z którymi borykają się konkretne grupy oraz podejmuje próbę dyskusji nad tym w jaki sposób można rozwiązać bądź zarządzać takim konfliktem. Pokazując potencjalne możliwości działania buduje silne grupy wsparcia.
Na świecie istnieje wiele grup pracujących metodą Teatru Forum np. w Rio de Janeiro, Kalkucie, Londynie czy Barcelonie, wiele z nich udało się wpłynąć zmianę rzeczywistości w której istnieją. Dla przykładu podczas pracy z osobami niewidomymi w Brazylii udało się wprowadzić w przestrzeni miejskiej oznaczenia na ziemi ostrzegające przed koszami na śmieci oraz budkami telefonicznymi, na które osoby niewidome warsztatów często wpadali. Teatr Jana Sanskriti w Kalkucie swoją działalność koncentruje wokół praw kobiet m.in. zwiększania szans edukacyjnych dla dziewczynek.
Co nam daje Teatr Forum?
Praktykowanie Teatru Forum daje bardzo dużo korzyści na wielu poziomach.
Na poziomie psychologicznym wpływa pozytywnie m.in. na ekspresję własnych emocji, świadomość ciała, umiejętność budowania kontaktów interpersonalnych, poczucie własnej wartości, zdolność ekspresji pozawerbalnej oraz przede wszystkim rozwija zdolność kreatywnego myślenia i działania.
Na poziomie społecznym pozwala stworzyć przestrzeń, dla głosów często niesłyszalnych, przestrzeń w której dyskutujemy „na poważnie”, w której opowiadane są istotne historie z codziennego życia, często irytujące, trudne czy bolesne. Co więcej, poprzez konkretne zabiegi teatralne tworzy się przestrzeń do dyskusji nad trudnymi problemami sytuacjami, które okazują się nie być jednostkowe, ale dotykać szerszej grupy osób.
Dodatkowo grupa pracująca metodą Teatru Forum bardzo często zaczyna pracować na zasadzie grupy wsparcia. Jednocześnie z dużym prawdopodobieństwem na widowni znajdują się osoby, których w jakiś sposób dotyczą sytuacje odgrywane na scenie. Często zobaczenie interwencji osób postronnych i chęci pomocy staje się ważnym doświadczeniem dla tych osób, dodatkowo podawane są informacje dotyczące możliwości konkretnej pomocy np. instytucjonalnej, czy regulacji prawnych. Oddziaływanie Teatru Forum polega również na tym, że osoba, która po wzięciu udziału w sesji Teatru Forum spotka się z podobną sytuacją mając w pamięci interakcje na scenie ma możliwość przeanalizowania szerszego wachlarza potencjalnych zachowań i rozwiązań sytuacji.
Przykładowe tematy, z którymi już pracowałyśmy (zawsze wychodzą one od uczestników warsztatów:)
Bullying (nękanie) w szkole
Pomoc osobom, które doświadczają przemocy domowej
Prawa konsumenta
Prawa ucznia
W ramach warsztatów zawiązaliśmy nieformalną grupę teatralną „Teatr Dziura w Całym”. Jesteśmy kameralną grupą teatralną działającą od roku w Krakowie na Woli Justowskiej. Nasza grupa składa się z osób w wieku od 13 do 16 lat. Spotykamy się co tydzień. Zajmujemy się różnorakimi ćwiczeniami teatralnymi i tworzeniem spektaklu.
Oprócz cotygodniowych zajęć byliśmy też na dwóch wyjazdach:
-W Koninkach, gdzie przez 3 dni po osiem godzin pracowaliśmy nad tworzeniem etiud teatralnych. W wyjeździe brało ponad 50 osób z dwóch grup: naszej oraz młodszej
-W Maszewie koło Stargardu Szczecińskiego, gdzie corocznie odbywa się Młodzieżowy Festiwal Teatralny Krzykowisko. Na trzydniowym wyjeździe oglądaliśmy przeróżne spektakle, wystawiane przez grupy teatralne z całej Polski. Mieliśmy też zajęcia teatralne z instruktorem.
Na zajęciach zajmujemy się tworzeniem spektaklu, do którego wymyślamy też scenariusz. Jest dużo gier i ćwiczeń teatralnych: dykcyjnych, improwizacyjnych, na pracę z przedmiotem i rozwijających kreatywność. Lepimy też maski z gliny, prowadzimy dyskusje, przygotowujemy scenografię. Jeśli interesuje Cię któraś z tych rzeczy przyjdź!
Metodą naszej pracy jest Teatr Forum, czyli tworzenie interaktywnych spektakli. Oznacza to, że każdy z publiczności może wejść na scenę i zmienić bieg wydarzeń.
Tworzymy spektakle poprzez ćwiczenia, nie bazując na żadnym scenariuszu. Wymyślamy go wspólnie. Jeżeli zainspiruje nas jakaś historia, gra czy nawet zdjęcie, wplatamy je w scenariusz. Bazujemy jednak na historiach, które sami przeżyliśmy.
Warsztaty odbywają się w każdą sobotę od 10-14 przy al. Modrzewiowej 23A.
Zapraszamy wszystkich chętnych do włączenia się. Nie musisz mieć doświadczenia ani specjalnego talentu – po prostu przyjdz! Zanim przyjdziesz skontaktuj się znami mailowo pisząc na adres: zareaguj@gmail.com
PRZYJDŹ I SAM ZOBACZ 🙂